Odpust zupełny -„Módl­cie się, módl­cie się, módl­cie się. Musimy opróż­nić czy­ściec. Wszyst­kie dusze muszą być uwol­nione”.

31 października 2015

Czę­sto sły­szy się, że odpust można uzy­skać pod zwy­kłymi warun­kami. Tekst ten ma za zada­nie przy­bli­żyć owe „zwy­kłe warunki“ tak, aby­śmy mogli rze­czy­wi­ście uzy­ski­wać odpu­sty za sie­bie i za dusze w czyśćcu cierpiące.

Aby uzy­skać odpust należy:
1. być ochrzczo­nym,
2. nie być eks­ko­mu­ni­ko­wa­nym (przy­po­mnijmy, że eks­ko­mu­nika nie musi być przez nikogo ogło­szona jak np. przy abor­cji. Eks­ko­mu­ni­ko­wany nie może sprawować/​przyjmować sakra­men­tów, może mieć udział w sakra­men­ta­liach),
3. być w sta­nie łaski uświę­ca­ją­cej (nie może go obcią­żać grzech śmier­telny. Kodeks Prawa Kano­nicz­nego [996§1] wymaga, aby zysku­jący odpust znaj­do­wał się w sta­nie łaski, przy­naj­mniej pod koniec wypeł­nia­nia prze­pi­sa­nych czyn­no­ści odpu­sto­wych. Stan łaski jest wyma­gany rów­nież przy uzy­ski­wa­niu odpu­stu za zmar­łych),
4. mieć wzbu­dzoną, choćby ogólną inten­cję zyska­nia jakie­go­kol­wiek odpu­stu (wierny posta­na­wia, że chce uzy­skać odpust i dopóki tego nie odwoła, będzie mógł je zyski­wać. Wska­zane jest czę­ste odna­wia­nie inten­cji. Jeśli ktoś chce ofia­ro­wać odpust za kon­kretną duszę w czyśćcu, wów­czas wzbu­dza taką inten­cję szcze­gó­łową),
5. wypeł­nić w okre­ślo­nym cza­sie i w okre­ślony spo­sób naka­zane czyn­no­ści (są takie nada­nia odpu­stu, które mają okre­ślone ramy cza­sowe np. czy­ta­nie Pisma przez pół godziny. Jeśli cho­dzi np. o dzień patrona kościoła, to jeśli jest to uro­czy­stość prze­nie­siona, odpust rów­nież przy­pi­sany jest do dnia prze­nie­sio­nego święta. Jeśli należy nawie­dzieć kościół/​kaplicę, to można tego doko­nać od połu­dnia dnia poprze­dza­ją­cego, aż do pół­nocy koń­czą­cej ozna­czony dzień). Rów­nież spo­sób uzy­ska­nia musi być wła­ściwy. Trzeba mia­no­wi­cie odpust uzy­skać:
a. oso­bi­ście — nie może go uzy­skać inna osoba (z wyjąt­kiem zło­że­nia jał­mużny, tu np. rodzice mogą zadość­uczy­nić za dzieci),
b. cał­ko­wi­cie — bez dodat­ków czy skró­ceń (gdyby ktoś np. opu­ścił „Zdro­waś“ przy odma­wia­niu różańca, ten fakt nie powo­duje utraty odpu­stu, zgod­nie z zasadą „parum pro nihilo habe­tur“),
c. w duchu poboż­no­ści — wyklu­cza­jąc np. próż­ność,
d. nad­obo­wiąz­kowa — czyn ten ma czło­wieka kosz­to­wać, nie może to być czyn, do któ­rego jeste­śmy zobo­wią­zani na pod­sta­wie prawa/​nakazu pod sank­cją grze­chu (wyją­tek sta­nowi pokuta sakra­men­talna pokry­wa­jąca się z czy­nem odpu­sto­wym — w ten spo­sób można odpra­wić pokutę i uzy­skać odpust).

Warunki przy uzy­ska­niu odpu­stu zupełnego:

1. Sakra­men­talna spo­wiedź
Kiedy należy odbyć spo­wiedź?
Zasada ogólna brzmi: im bliż­sza jest spo­wiedź, tym więk­sze prze­świad­cze­nie uzy­ska­nia odpu­stu zupeł­nego“. Po jed­nej spo­wie­dzi można uzy­skać wię­cej niż jeden odpust zupełny. Spo­wiedź wiel­ka­nocna może sta­no­wić wypeł­nie­nie tego warunku.

2. Komu­nia eucha­ry­styczna
Nie wystar­cza tu Komu­nia duchowa. Ten waru­nek można speł­nić kilka dni przed lub po doko­na­niu dzieła odpu­sto­wego. Zaleca się jed­nak przy­jąć Komu­nię w dzień wyko­na­nia czyn­no­ści odpu­sto­wej. Po jed­nej Komu­nii można uzy­skać tylko jeden odpust zupełny. Prawo mówi, że można przy­jąć dwa razy w ciągu dnia Komu­nię. Jed­nak odpust można uzy­skać tylko raz. Wyjąt­kiem jest moment śmierci (nawet, gdy nie ma kapłana mogą­cego udzie­lić sakra­men­tów i bło­go­sła­wień­stwa papie­skiego połą­czo­nego z odpu­stem zupeł­nym. Odpust taki uzy­skuje wierny, o ile miał za życia zwy­czajsta­łego odma­wia­nia jakich­kol­wiek modlitw).

3. Modli­twa w inten­cjach Ojca Świę­tego
Modli­twa ma być w inten­cjach, nie zaś w inten­cji Ojca Świę­tego. Można ten waru­nek speł­nić także kilka dni przed/​po wyko­na­niu czyn­no­ści. Zaleca się, jak w poprzed­nich warun­kach, aby miało to miej­sce w tym samym dniu co czyn­ność odpu­stowa. Wierny nie musi znać szcze­gó­ło­wych inten­cji jakie Ojciec Święty nosi w sercu lub, które ogła­sza. Wystar­cza ogólne wzbu­dze­nie inten­cji. Modli­twę tę należy odmó­wić ust­nie. Nie są to modli­twy ści­śle okre­ślone. Paweł VI okre­śla jako przy­kła­dowe, modli­twy Ojcze nasz i Zdro­waś Maryjo. Jeśli nastę­puje wakans Sto­licy Apo­stol­skiej (po śmierci papieża a przed wybo­rem nowego) należy modlić się w inten­cjach wyzna­czo­nych przez zmar­łego papieża.

4. Wyklu­cze­nie jakie­go­kol­wiek przy­wią­za­nia do grze­chu, nawet powsze­dniego
To naj­trud­niej­szy z warun­ków ponie­waż nie jest on rze­czy­wi­sto­ścią wymierną, okre­śloną licz­bami. Cho­dzi o wyklu­cze­nie for­mal­nej skłon­no­ści do zła moral­nego mają­cego nawet cień lek­kiej winy.

Sytu­acje nad­zwy­czajne
W przy­padku np. uwię­zie­nia lub cięż­kiej cho­roby spo­wied­nicy mają prawo zamie­nić dzieła lub warunki odpu­stowe. Zmia­nie nie pod­le­gają oko­licz­no­ści, które są zasad­ni­czym moty­wem odpu­stu (np. 2 sierp­nia, odpust Por­cjun­kuli). Owej zamiany spo­wied­nicy mogą doko­ny­wać także poza spo­wie­dzią, jed­nak tylko w sto­sunku do wier­nych, do któ­rych mają wła­dzę spo­wia­da­nia.
Odpust na godzinę śmierci. Z sakra­men­tal­nym namasz­cze­niem zwią­zany jest obo­wią­zek udzie­le­nia odpu­stu zupeł­nego na godzinę śmierci. W zwy­kłych warun­kach jest on udzie­lany przez kapłana. Jeśli jed­nak nie można wezwać kapłana, wtedy Kościół udziela wier­nemu odpo­wied­nio dys­po­no­wa­nemu tego odpu­stu. Konieczny jest tu stan łaski (nawet przez akt żalu dosko­na­łego) oraz wyzby­cie się przy­wią­za­nia do grze­chu, nawet powsze­dniego. Owa dys­po­zy­cyj­ność prze­ja­wia się w pod­da­niu się woli Bożej i przy­ję­ciu z wiarą śmierci. Poza tym konieczny jest, wspo­mniany wcze­śniej waru­nek, odma­wia­nia za życia sta­łych modlitw, nawet bar­dzo krót­kich. Zaleca się posłu­że­nie się kru­cy­fik­sem (uca­ło­wa­nie lub/​i uję­cie w dłoń).

********************************

Wier­nemu, który poboż­nie nawie­dzi cmen­tarz i pomo­dli się, cho­ciażby tylko w myśli za zmar­łych, udziela się odpu­stu: od dnia 1 do 8 listo­pada — zupeł­nego, a w pozo­stałe dni roku — cząst­ko­wego. Odpust ten może być ofia­ro­wany tylko za dusze w czyśćcu cierpiące.

Odpu­stu zupeł­nego udziela się wier­nym, któ­rzy w dniu 2 listo­pada nawie­dzą poboż­nie kościół lub kaplicę i odmó­wią Ojcze nasz i Wie­rzę. W przy­padku kaplicy, odpust uzy­skują jedy­nie ci, któ­rzy praw­nie z niej korzy­stają. Odpust może być ofia­ro­wany jedy­nie za dusze cier­piące w czyśćcu.

Oczy­wi­ście duszom w czyśćcu przy­cho­dzimy z pomocą także przez Msze święte [ofia­ro­wane komu­nie jak i Msze zamó­wione (wystar­czy odkła­dać mie­sięcz­nie ok. 4 zł żeby zamó­wić jedną Mszę rocz­nie za dusze w czyśćcu)], róża­niec, ofia­ro­wane cier­pie­nia (nawet te naj­drob­niej­sze jak ból zęba czy tłok w auto­bu­sie). Rów­nież dzieci (zachę­cone przez rodzi­ców czy kate­che­tów) mogą poma­gać duszom w czyśćcu. Przez modli­twę, to jasne, ale także „jeśli np. za sio­strę pozmy­wają naczy­nia, posprzą­tają w domu, chęt­nie zro­bią zakupy i ofia­rują to w inten­cji dusz czyść­co­wych, to mogą przez to zro­bić bar­dzo dużo“ (A. Wronka, Czy­ściec i pomoc duszom czyść­co­wym).

„Módl­cie się, módl­cie się, módl­cie się. Musimy opróż­nić czy­ściec. Wszyst­kie dusze muszą być uwol­nione”.
„Wię­cej dusz zmar­łych z czyśćca niż żyją­cych potrze­buje moich modlitw i wspina się na tę górę, by uczest­ni­czyć w mojej Mszy Świę­tej”.
„Musimy modlić się za dusze w czyśćcu. To nie­wia­ry­godne, co one mogą uczy­nić dla naszego ducho­wego dobra, z wdzięcz­no­ści dla tych na ziemi, któ­rzy pamię­tają o modli­twie za nie” (św. o. Pius z Pietrelciny).