Rozmawia Kajetan Rajski
Pomoc ku obronie narodu
Data publikacji: 2013-08-26 07:00
Data aktualizacji: 2013-08-27 07:24:00
Krzysztof Sitkowski/Gazeta Polska /Forum / Forum
To właśnie na Syjonie król Dawid umieścił Arkę Przymierza, czyli konkretny znak przymierza, jakie Bóg zawarł ze swoim ludem. Posługując się tą paralelą, teksty Mszy św. zachęcają, abyśmy w ten sposób spojrzeli na rodzimą Jasną Górę, która dla naszego narodu jest szczególnym miejscem obecności Boga, miejscem naszego wyjątkowego spotkania z Bogiem – mówi dla PCh24.pl ks. Mateusz Szewczyk, wikariusz parafii pw. Matki Bożej Częstochowskiej w Wołominie. Rozmawia Kajetan Rajski.
Sanktuarium jasnogórskie to miejsce, które odwiedziła zdecydowana większość Polaków. Piesze, autokarowe czy indywidualne pielgrzymki przybywają tutaj w niesamowitych liczbach. Nie wszyscy jednak znają historię tego sanktuarium. Czy mógłby ją Ksiądz pokrótce przybliżyć?
Początki istnienia jasnogórskiego sanktuarium sięgają XIV wieku i wiążą się ze sprowadzeniem do Polski Paulinów. Zakon Paulinów został założony w połowie XIII wieku przez bł. Euzebiusza z Ostrzyhomia, który to za Patriarchę swojego nowopowstałego zgromadzenia obrał żyjącego na przełomie III i IV wieku św. Pawła z Teb – pierwszego chrześcijańskiego pustelnika.
Historia powstania i fundacji klasztoru Ojców Paulinów na Jasnej Górze nie wyróżniały się niczym szczególnym. Przebiegały one tak samo, jak to miało miejsce w przypadku innych klasztorów i zgromadzeń obecnych w tamtym czasie na ziemiach polskich, np. Cystersów czy Klarysek. Fundatorami klasztorów w Polsce byli przede wszystkim książęta świeccy i możnowładcy, czasami także duchowni.
Założenie Klasztoru Jasnogórskiego i sprowadzenie Zakonu Paulinów do Polski związane jest z Ludwikiem Andegaweńskim, królem polskim i węgierskim oraz jego krewnym – księciem Władysławem Opolczykiem. To właśnie z ich woli, w czerwcu 1382 r., przybyła do Częstochowy grupa kilkunastu Paulinów. Książę Władysław Opolczyk oddał w posiadanie nowoprzybyłym zakonnikom znajdujący się na wzgórzu jasnogórskim drewniany kościół p.w. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. Tenże książę wydał 9 sierpnia 1382 r. specjalny dekret, na mocy którego dokonał fundacji klasztoru. Klasztor Ojców Paulinów, za sprawą sprowadzonego w 1384 r. cudownego obrazu Matki Bożej, szybko zyskał rozgłos wśród wiernych, którzy to licznie zaczęli pielgrzymować na Jasną Górę. Wobec tego fundacja dokonana przez księcia Władysława nie zapewniła na długo utrzymania dla większej liczby zakonników. Dlatego w niedługim czasie, dokładnie 24 lutego 1393 r., król Władysław Jagiełło „imieniem własnym i swej ukochanej małżonki – Jadwigi” dokonał nowej fundacji.
A jaka jest historia jasnogórskiej ikony?
Stosownie do źródeł historycznych, ikona Matki Bożej została sprowadzona na Jasną Górę 31 sierpnia 1384 r. Ojcom Paulinom podarował ją książę Władysław Opolczyk. Niemniej jednak, historia cudownego obrazu Czarnej Madonny spowita jest pewną mgłą tajemniczości i wyjątkową legendą, co oczywiście nie oznacza, że badacze i historycy sztuki nie podejmują prób dojścia do pewnych korzeni i rodowodu jasnogórskiej ikony. Otóż, tradycja ustna i legenda przekazywana w naszym narodzie z pokolenia na pokolenie podaje, że obraz Matki Bożej Częstochowskiej namalował sam św. Łukasz Ewangelista na fragmentach drewna pochodzącego ze stołu należącego do Świętej Rodziny. Później, m. in. na skutek prześladowania chrześcijan oraz innych uwarunkowań, ikona miała zostać przewieziona z Jerozolimy do Konstantynopola i umieszczona w cesarskiej kaplicy.
Następnie, w drugiej połowie XII wieku, obraz Matki Bożej znalazł się na Rusi, a książę halicko-wołyński Lew Daniłowicz umieścił go na zamku w Bełzie. Po przyłączeniu Rusi Kijowskiej, czyli tych terenów, na których znajdował się obraz, do Korony Królestwa Polskiego, ikonę odnalazł Władysław Opolczyk – nowy namiestnik Księstwa Bełskiego i Rusi Czerwonej – i zapragnął przewieźć go do Opola. Po drodze wóz z ikoną miał zatrzymać się w Częstochowie, a konie nie chciały ruszyć z miejsca. Uznając to za wolę Bożą, książę zmienił swoje zamiary pozostawiając cudowny wizerunek Bogurodzicy w jasnogórskim klasztorze. Święty obraz szybko stał się nieocenionym skarbem miejscowego sanktuarium i „wsławiony niezwykłą czcią ze strony wiernych” – jak głosi kolekta z Mszy o Matce Bożej Częstochowskiej.
W kolekcie odmawianej w czasie Mszy św. „trydenckiej” Matka Boża zostaje określona jako ustanowiona przez Boga pomoc dla narodu polskiego. W jakich sytuacjach historycznych Maryja okazała się nam tarczą?
Jak wierzymy, Matka Boża swoją przemożną pomocą i orędownictwem wspomogła nasz naród wiele razy. Najdobitniejszym świadectwem tego, że Polacy widzą w Maryi „ustanowioną przez Boga pomoc” jest wielka cześć, jaką Matka Boża otaczana jest w naszej umiłowanej Ojczyźnie. Spoglądając na dzieje naszego narodu, mówimy o szczególnej ingerencji Maryi zwłaszcza w cudowną obronę Jasnej Góry przed Szwedami oraz w zwycięstwo polskiej armii nad bolszewikami. Zapewne moglibyśmy wymienić w tym miejscu szereg innych momentów historycznych – również, tych w lokalnych tradycjach – w których Maryja okazała się nam tarczą.
Niemniej jednak uważam, że w przeżywaniu tajemnicy obecności Maryi w dziejach naszego narodu popełniamy pewien subtelny błąd. Mam wrażenie, że akcentując tak silnie działanie Matki Bożej w wydarzeniach wspólnych dla całego narodu polskiego, naszej historii, jak np. wspomniana cudowna obrona Jasnej Góry czy Bitwa Warszawska, zapominamy, że naród to konkretni ludzie, oraz że Maryja jest pomocą i z woli Bożej pragnie być pomocą dla nas w konkretnych sytuacjach naszego życia. Ile to razy Maryja okazała się tarczą, kiedy swoją ingerencją uratowała wiarę wątpiącym, zdrowie chorym, pociechę strapionym, kiedy ocaliła z rozpaczy, wyzwoliła z mocy grzechu, a kuszonych z sideł szatańskich wybawiła. Matka Boża, Królowa Polski, ma być nam tarczą nie tylko w dziejach narodu jako całości, ale nade wszystko w dziejach mojego życia, które przecież jest walką o Królestwo Boże – o czym kolekta również wspomina: „Boże (…) spraw łaskawie, abyśmy z taką pomocą, walcząc za życia, w chwili śmierci zdołali odnieść zwycięstwo na złośliwym wrogiem”.
Jako Ewangelię czytamy fragment o weselu w Kanie Galilejskiej. Czy Księdza zdaniem naród polski spełnia żądanie Maryi: „Zróbcie wszystko, cokolwiek wam Syn powie”?
Nie czuję się kompetentny, aby podjąć próbę jednoznacznego i wyraźnego stwierdzenia, czy naród polski spełnia wspomnianą prośbę Maryi. Wrócę do tego, co zaznaczyłem wcześniej: naród do konkretni ludzie. Wśród narodu polskiego są ci, którzy szczerze i prawdziwie chcą realizować to wezwanie, ale są i tacy, którzy Matce Najświętszej odpowiadają, jak Ateńczycy odpowiedzieli św. Pawłowi na Areopagu: „Posłuchamy Cię innym razem”.
Roman Dmowski napisał kiedyś o narodzie: „wartości narodu nie mierzy się wyłącznie jego stanem w danej chwili, w danym, jednym pokoleniu. Stan ten może być przejściowy, pokolenie z tych czy innych przyczyn wyjątkowo liche. Historia wszystkich narodów uczy nas, jak często po pokoleniach marnych, moralnie słabych, niedołężnych przychodziły pokolenia dzielne, z szerokimi aspiracjami, które wielkich dzieł dokonywały. Naród trzeba brać jako całość, w ciągu całych jego dziejów – to dopiero może dać istotne pojęcie o jego wartości”. Z ocenami i osądami poczekajmy zatem do paruzji, kiedy to Jezus Chrystus sam odpowie na to pytanie. Natomiast dziś, we własnym życiu, w codzienności, starajmy się jak najlepiej odpowiedzieć na tę prośbę Maryi.
Wielkim czcicielem Matki Bożej Częstochowskiej był sługa Boży Stefan kardynał Wyszyński. To on również napisał w czasie internowania w Komańczy słynne „Śluby Jasnogórskie”. Jak Polacy radzą sobie z wypełnieniem tych ślubów?
Na tak postawione pytanie ciężko jest udzielić wyraźnej odpowiedzi.Wydaje mi się, że Śluby Jasnogórskie traktujemy chyba nieco wybiórczo i relatywnie. Zdaje się, że w czasach cywilizacji śmierci mamy oczy mocno utkwione w Żłóbek Betlejemski i zdecydowana większość z nas staje na straży budzącego się życia (spory spadek przyzwolenia społecznego na mordowanie dzieci w łonach matek), ale chyba zdezertowaliśmy z pola bitwy z naszymi wadami narodowymi, nie mówiąc już o powszechnym strzeżeniu „prawa Bożego, obyczajów chrześcijańskich i ojczystych”. Poza tym, problem w integralnym wypełnianiu Ślubów Jasnogórskich tkwi w naszej niewiedzy co do nich samych. Żeby sobie radzić z wypełnieniem czegokolwiek trzeba to najpierw solidnie poznać.
W swojej osobistej modlitwie stosuję dosyć często pewną praktykę: przypominam i powtarzam przyrzeczenia i obowiązki, które uroczyście ślubowałem w chwili przyjmowania sakramentu święceń: czy to diakonatu, czy przy święceniach kapłańskich. Robię to w tym celu, aby nie zapomnieć o swojej tożsamości, o zadaniach, które Bóg i Kościół stawiają przede mną jako kapłanem. Dlaczego o tym mówię? Uważam, że dzisiaj podobne działanie potrzebne byłoby w wymiarze społecznym w stosunku do Ślubów Jasnogórskich. Aby je wypełnić, winniśmy często je sobie przypominać i na ich podstawie robić rachunek sumienia. Jest to wielkie zadanie, szczególnie dla nas kapłanów, aby przypominać wiernym to dziedzictwo i wziąć odpowiedzialność za jego realizację. Wszakże dla Kościoła w Polsce jest to wyjątkowy program duchowy, nadal aktualny i czekający na rychłe wypełnienie.
Teksty Mszy św. porównują twierdzę jasnogórską z biblijnym Syjonem. Na czym polega ta paralela?
Pismo Święte ukazuje Górę Syjon jako miejsce, w którym Bóg będzie mieszkał ze swoim ludem. Termin też używany jest także w odniesieniu do Ziemi Obiecanej. Wystarczy przypomnieć sobie słowa Psalmu 87: „Gród Jego wznosi się na świętych górach, umiłował Pan bramy Syjonu bardziej niż wszystkie namioty Jakuba. Wspaniałe rzeczy głoszą o tobie miasto Boże”. To właśnie na Syjonie król Dawid umieścił Arkę Przymierza, czyli konkretny znak przymierza, jakie Bóg zawarł ze swoim ludem. Posługując się tą paralelą, teksty Mszy św. zachęcają, abyśmy w ten sposób spojrzeli na rodzimą Jasną Górę, która dla naszego narodu jest szczególnym miejscem obecności Boga, miejscem naszego wyjątkowego spotkania z Bogiem; z Bogiem, który zapragnął, aby „w Najświętszej Maryi Pannie przedziwnie ustanowić nieustanną pomoc dla obrony narodu polskiego”.
Rozmawiał Kajetan Rajski
Read more: http://www.pch24.pl/pomoc-ku-obronie-narodu,17202,i.html#ixzz2dCkLMzM9
Trzeba tylko rozumieć, na czym polega prawdziwe nabożeństwo do Niej. Przyjrzymy się temu, jak bardzo Maryja jest potężna przed Bogiem. Kościół święty dla podkreślenia swej wiary w Jej potęgę i dla zachęcenia wiernych do ufności w Jej wstawiennictwo nazywa Ją „Panną możną”. Bóg wszechpotężny okrył Ją bowiem, jak sama mówi w kantyku Magnificat, promieniem swojej potęgi: Wielkie rzeczy uczynił mi Wszechmocny. Święte jest Jego imię (Łk 1, 49). Toteż św. Teofil pisze: Podoba się Panu Jezusowi, gdy udajemy się do Niego w modlitwie przez wstawiennictwo Przenajświętszej Jego Matki. Niczego bowiem odmówić nie może Tej, która nosiła Go w swym łonie. Św. Brygida usłyszała Pana Jezusa przemawiającego do Maryi Panny następującymi słowami: Proś mnie, Matko moja ukochana, o co chcesz, a wszystkie Twoje prośby wysłucham i spełnię. Tyś mi niczego nie odmawiała na ziemi, słuszne jest więc, abym ja Ci niczego nie odmawiał w niebie.
Kiedy po raz pierwszy pojawił się ten szczególny znak opieki Matki Bożej? Obrazy przedstawiające wizję św. Szymona Stocka, które spotykamy w karmelitańskich kościołach, sugerują, że Maryja trzymająca szkaplerz w dłoni, przyniosła go z Nieba…
– Władzę błogosławienia szkaplerza mają kapłani i diakoni. Do błogosławieństwa i do nałożenia należy używać szkaplerza karmelitańskiego w jego tradycyjnym kształcie – tzn. sukiennego. Po przyjęciu może on być zastąpiony odpowiednim medalikiem. Błogosławieństwo i nałożenie szkaplerza dokonuje się zgodnie z określonymi obrzędami i modlitwami. Wszystko to wyraża w pełni znaczenie szkaplerza w życiu wiernych, którzy go przyjmują. Przyjęcie szkaplerza dokonuje się tylko jeden raz. Gdy zniszczy się nam sukienny szkaplerz albo zgubimy medalik, nabywamy nowy i nakładamy go sobie prywatnie. Nie jest wymagane poświęcenie nowego szkaplerza. Szkaplerz najlepiej nosić na szyi. Pamiętajmy, że przyjęcie szkaplerza włącza do rodziny karmelitańskiej. Tym samym wpatrując się w Tę, którą nazywamy Królową Karmelu i Matką Miłosierdzia, widzimy, kim Ona dla nas jest oraz co oznacza Jej opieka. Zechciejmy zawierzyć nasze życie Maryi, nasze rodziny, nasze prace, a zwłaszcza wszystko to, co jest dla nas trudne, a Ona na pewno okryje nas płaszczem swej Matczynej opieki. Do czego są zobowiązane osoby przyjmujące szkaplerz?
Czy może nam Ojciec powiedzieć kilka słów na temat powszechności nabożeństwa szkaplerznego? – Nabożeństwo szkaplerzne, praktykowane początkowo we wspólnotach karmelitańskich, bardzo szybko rozpowszechniło się wśród ludzi świeckich i duchowieństwa, wśród królów i poddanych, bogatych i biednych, wśród ludzi prostych i wykształconych… To nabożeństwo musiało być powszechne w Polsce przedrozbiorowej, skoro Jan Matejko, malując swój obraz Rejtan, na szyi głównego bohatera zawiesił szkaplerz. Wiemy, że wtedy nosiło go wiele osób. Nasz wielki malarz nie mógł inaczej, jak właśnie ze szkaplerzem na szyi, wyobrazić sobie prawdziwego Polaka i obrońcy Ojczyzny. Do wielkiej rodziny szkaplerznej należał Ojciec Święty bł. Jan Paweł II, do czego często się przyznawał. Podczas jednej ze swych pielgrzymek do ojczyzny powiedział: A szkaplerz do dzisiaj noszę, tak jak go przyjąłem u karmelitów, mając kilkanaście lat. I zobaczmy, jak bardzo rozwinęła się w nim ta łaska maryjnego przyobleczenia.
Będąc w gimnazjum, Rajmund postanowił zbrojnie walczyć dla Maryi. Wkrótce jednak doszedł do przekonania, że takiej walki nie da się połączyć ze stanem duchownym, który chciał obrać. Postanowił więc zrezygnować z powołania duchownego i kapłańskiego. W tej krytycznej chwili zjawiła się we Lwowie jego matka i wyznała obu synom, że postanowiła z ojcem poświęcić się na służbę Bożą. Matka miała wstąpić do benedyktynek we Lwowie, a ojciec - do franciszkanów w Krakowie. Rajmund ujrzał w tym wyraźną wolę Bożą i uznał, że jego przeznaczeniem jest pozostanie w zakonie. Poprosił więc o przyjęcie do nowicjatu, który rozpoczął 4 września 1910 r. Przy obłóczynach otrzymał zakonne imię Maksymilian. W tym czasie Maksymilian przeżywał okres skrupułów. Dzięki roztropności spowiednika i przełożonych rychło się z nich wyleczył. W rok potem złożył czasowe śluby (5 września 1911 r.). Po nowicjacie ukończył ostatnią, ósmą klasę gimnazjalną i zdał maturę. Jesienią 1912 r. udał się na dalsze studia do Krakowa. Przełożeni, widząc jego wyjątkowe zdolności, wysłali go jednak na studia do Rzymu, gdzie zamieszkał w Międzynarodowym Kolegium Serafickim. Równocześnie uczęszczał na wykłady na Gregorianum. Tam studiował filozofię (1912-1915), a potem, już w samym Kolegium Serafickim, teologię (1915-1919). Studia wyższe ukończył z dwoma dyplomami doktoratu: z filozofii i teologii. W wolnych chwilach oddawał się ulubionym studiom fizycznym. Napisał wtedy artykuł pt. Etereoplan o pojeździe międzyplanetarnym, który zaprojektował w oparciu o newtonowskie prawo akcji i reakcji. 1 listopada 1914 r. złożył profesję uroczystą, czyli śluby wieczyste, przybierając sobie imię Maria. Ulubioną lekturą Kolbego były wówczas Dzieje duszy, napisane przez św. Teresę od Dzieciątka Jezus. Rozczytywał się w nich i pogłębiał swoje życie wewnętrzne. Duże wrażenie uczyniła także na nim lektura dzieła św. Gemmy Galgani Głębia duszy. Nie rozstawał się również z tekstem św. Alfonsa Marii Liguori Uwielbienia Maryi i św. Ludwika Marii Grignion de Monfort O ofiarowaniu się Jezusowi przez Maryję. Kiedy wybuchła I wojna światowa, klerycy spod zaboru austriackiego otrzymali rozkaz natychmiastowego opuszczenia Rzymu i powrotu do rodzinnego kraju. Kolbe wyjechał do San Marino, gdzie starał się o przedłużenie paszportu na odbywanie dalszych studiów w Rzymie. Wkrótce otrzymał wiadomość, że jego brat, Franciszek, opuścił zakon i wstąpił do polskich legionów. Po wojnie Franciszek założył rodzinę i pracował jako nauczyciel, organista, a w końcu jako urzędnik państwowy. Zginął w obozie koncentracyjnym w Oświęcimiu, zapewne w roku 1943. Także ojciec Maksymiliana wstąpił do legionów i zginął w potyczce między Olkuszem a Miechowem (1914). W duszy Maksymiliana powstała walka, czy i on nie powinien iść w ich ślady. Doszedł jdnak do przekonania, że więcej dla ojczyzny uczyni jako kapłan. 29 listopada 1914 r. otrzymał święcenia niższe, a 28 października 1915 r. na Uniwersytecie Gregoriańskim obronił pracę doktorską z wynikiem summa cum laude (z wyróżnieniem).
Pod wpływem szeroko zakrojonej akcji antykatolickiej, której był świadkiem w Rzymie, po naradzie ze współbraćmi i za zgodą swego spowiednika, Maksymilian Maria założył Rycerstwo Niepokalanej (Militia Immaculatae). Celem tego stowarzyszenia była walka o nawrócenie schizmatyków, heretyków i masonów. Dla realizacji tego celu członkowie Rycerstwa mieli się oddawać na całkowitą i wyłączną służbę Maryi Niepokalanej i codziennie powierzać Jej los grzeszników. Temu programowi Maksymilian poświęcił się odtąd z całym zapałem i pozostał mu wiernym aż do śmierci. Wkrótce po założeniu Rycerstwa napisał list do przełożonego generalnego franciszkanów, o. Dominika Tavaniego, z prośbą o błogosławieństwo. 8 października 1917 r. otrzymał święcenia diakonatu, a 28 kwietnia 1918 r. w kościele św. Andrzeja della Valle święcenia kapłańskie z rąk kard. Bazylego Pompilego. Mszę prymicyjną odprawiał w kościele i przy ołtarzu, gdzie w 1842 r. Niepokalana objawiła się Alfonsowi Ratisbonnowi. 22 lipca 1919 r. o. Maksymilian Kolbe ukończył wydział teologiczny - również ze stopniem naukowym doktora. W roku 1919, po siedmiu latach pobytu w Rzymie, o. Maksymilian wrócił do Polski. Postanawił dołożyć wszystkich sił, aby stała się ona królestwem Maryi. Przełożeni przeznaczyli go na nauczyciela historii Kościoła w seminarium zakonnym w Krakowie. Zaczął werbować kleryków do Milicji Niepokalanej. Do najgorliwszych apostołów należał o. Katarzyniec, zmarły w opinii świętości. Jego proces beatyfikacyjny jest w toku. Maksymilian miał wówczas 26 lat. Do Milicji Niepokalanej zaczęli napływać nie tylko klerycy i franciszkanie, ale również ludzie świeccy. Maksymilian zbierał ich w jednej z sal przy kościele franciszkanów i wygłaszał do nich referaty o Niepokalanej, oddaniu się Jej, o życiu wewnętrznym. Niestety, rozwijająca się gruźlica zmusiła przełożonych, by wysłali go na trzy miesiące do Zakopanego. Tam odprawił rekolekcje. Kiedy nastąpiła wyraźna poprawa, wrócił do Krakowa. Kiedy jednak choroba powróciła, prowincjał wysłał go ponownie do Zakopanego, zabraniając mu wszelkiej pracy apostolskiej. Przebywał tam przez osiem miesięcy, po czym przełożeni za radą lekarzy przenieśli go do Nieszawy. Z końcem października 1921 r. powrócił do Krakowa. 2 stycznia 1922 r. otrzymał z Rzymu upragnione zatwierdzenie Milicji Niepokalanej. W tym samym miesiącu zaczął wydawać w Krakowie miesięcznik pod znamiennym tytułem Rycerz Niepokalanej, który z czasem zdobędzie sobie niezmiernie wielką popularność w Polsce i za granicą. 
Przełożeni, zaniepokojeni w ich mniemaniu zbyt szeroko zakrojoną akcją o. Kolbego, przenieśli go do Grodna. Jednak i tu rozpoczętego dzieła szerzenia Milicji Niepokalanej i rozpowszechniania Rycerza Niepokalanej franciszkanin nie zaniechał. Zdobył małą maszynę drukarską i wśród współbraci znalazł ochotnych pomocników. Zaczął także werbować powołania do pracy wydawniczej. Dzięki temu Rycerz stale zwiększał swój nakład. W ciągu pięciu lat (1922-1927) z 5.000 wzrósł on do 70.000 egzemplarzy! Na pięciolecie pisma o. Kolbe otrzymał wiele listów gratulacyjnych od biskupów oraz błogosławieństwo papieża Piusa XI z licznymi odpustami i łaskami, o które dla swojego związku prosił. Gdy w klasztorze grodzieńskim pole do pracy okazało się zbyt ciasne, o. Maksymilian Maria za pozwoleniem przełożonych zaczął oglądać się za nową placówką. Książę Jan Drucki-Lubecki ofiarował mu w okolicach Warszawy pięć morgów pola ze swego majątku Teresin. Ojciec Kolbe zjawił się w późniejszym Niepokalanowie 6 sierpnia 1927 r. i postawił tam figurę Niepokalanej. Z pomocą oddanych sobie współbraci i okolicznej ludności zabrał się też do budowy kaplicy. Postawiono także drewniane baraki, do których wniesiono maszyny. Przenosiny miały miejsce 21 listopada 1927 r. - w święto Ofiarowania Najświętszej Maryi Panny. Kiedy dzieło w Niepokalanowie doszło do pełni rozwoju, za zezwoleniem generała zakonu o. Kolbe w towarzystwie czterech braci zakonnych udał się do Japonii, aby tam szerzyć wielkie dzieło (26 lutego 1930 r.). W drodze zatrzymał się w Szanghaju. Znany chiński katolik Lo-Pa-Hong z miejsca zaofiarował mu dom, maszyny drukarskie i motor oraz zapewnił utrzymanie zakonnikom. Niestety tamtejszy biskup wyraził stanowczy sprzeciw. O. Kolbe udał się więc do Japonii. W niezmiernie ciężkich warunkach, bez żadnej pomocy miejscowego biskupa w Nagasaki, o. Kolbe rozpoczął pracę wydawniczą. W trzy miesiące później miał już własną drukarnię i dom. Pierwszy numer Rycerza japońskiego (Seibo no Kishi) ukazał się w nakładzie 18.000 egzemplarzy. Drugi numer, listopadowy, miał już nakład 20.000, a grudniowy - 25.000. W 1931 r. Maksymilian nałożył habit franciszkański pierwszemu Japończykowi. Dał mu na imię Maria. W tym samym roku nabył pod klasztor dziki stok góry, gdzie wystawił pierwszy własny budynek. Tak powstał japoński Niepokalanów (Mugenzai no Sono - Ogród Niepokalanej). W roku 1934 poświęcono tam także nowy kościół. W roku 1936 japoński Niepokalanów był już na tyle okrzepły, że o. Kolbe mógł go opuścić. Na kapitule prowincjalnej został bowiem wybrany przełożonym Niepokalanowa w Polsce. Po sześciu latach nieobecności wrócił do kraju. Sława Niepokalanowa rosła. Co roku zgłaszało się ok. 1800 kandydatów. O. Kolbe osobiście przyjmował zgłaszających się. Stosował surową selekcję. Przyjmował około 100. Głównym warunkiem przyjęcia było pragnienie świętości. W roku 1939 Niepokalanów liczył już 13 ojców, 18 kleryków-nowicjuszów, 527 braci profesów, 82 kandydatów na braci i 122 chłopców w małym seminarium. Rycerz Niepokalanej osiągnął nakład 750 tys. egzemplarzy. Rycerzyk Niepokalanej i Mały Rycerzyk Niepokalanej miały łączny nakład 221 tys. egzemplarzy, Mały Dziennik - nakład codzienny 137 tys., a niedzielny - 225 tys. egzemplarzy. Ponadto drukowano Informator Rycerstwa Niepokalanej, Biuletyn Misyjny i Echo Niepokalanowa. Kalendarz Niepokalanej liczył w 1937 r. 440 tys. egzemplarzy nakładu. Od roku 1938 Niepokalanów miał własną radiostację, której sygnałem była melodia Po górach, dolinach.
1 września 1939 r. wybuchła druga wojna światowa. Już 12 września Niepokalanów dostał się pod okupację niemiecką. 19 września gestapo aresztowało mieszkańców Niepokalanowa, którzy nie zdołali na czas uciec lub uciekać nie chcieli. W obozie tymczasowym w Lamsdorf (Łambinowice), a potem w Amteitz (Gębice) franciszkanie pozostawali od 24 września do 8 listopada. Było tam 14 tys. więźniów. Głód i robactwo dawało się bardzo we znaki. Esesmani bili więźniów i poniewierali ich. 9 listopada przewieziono franciszkanów do Ostrzeszowa. W samą zaś uroczystość Niepokalanej (8 grudnia) nastąpiło zwolnienie wszystkich z obozu. O. Kolbe natychmiast wrócił do Niepokalanowa i na nowo zorganizował wszystko od początku w warunkach o wiele trudniejszych. Trzeba było przygotować ok. 3 tys. miejsc dla wysiedlonych Polaków z województwa poznańskiego, wśród których było ok. 2 tys. Żydów. Ojciec Maksymilian znowu zdołał skupić dokoła siebie wielu współbraci. Nie mogąc wydawać żadnych pism, zorganizował nieustanną adorację Najświętszego Sakramentu i otworzył warsztaty dla ludności: kuźnię, blacharnię, dział naprawy rowerów i zegarów, dział fotografii, zakład krawiecki i szewski, dział sanitarny itp. 17 lutego 1941 r. w Niepokalanowie ponownie zjawiło się gestapo i zabrało o. Kolbego i 4 innych ojców. Wywieziono ich do Warszawy. O. Kolbego umieszczono na Pawiaku. Strażnik na widok zakonnika w habicie z koronką u pasa zapytał, czy wierzy w Chrystusa. Kiedy otrzymał odpowiedź "wierzę", wymierzył mu silny policzek. To powtórzyło się wiele razy, ale o. Kolbe nie ustąpił. Wkrótce jednak zabrano mu habit i nakazano wdziać strój więźnia. 28 maja 1941 r. został wywieziony do Oświęcimia wraz z 303 więźniami. Tu otrzymał na pasiaku numer 16670. Przydzielono go do oddziału "Krwawego Krotta", znanego kryminalisty. Pewnego dnia Krott tak skatował o. Kolbego, że był cały pokrwawiony. Kazał jeszcze wymierzyć mu 50 razów. Przekonany, że nie żyje, kazał przykryć go gałęziami. Koledzy jednak wyciągnęli go i umieścili w rewirze. Cierpiał strasznie, ale wszystko znosił heroicznie, dzieląc się nawet swoją głodową porcją z innymi. Współwięźniów pocieszał i zachęcał do oddania się w opiekę Niepokalanej. Pod koniec lipca 1941 roku z bloku, w którym był o. Kolbe, uciekł jeden z więźniów. Rozwścieczony Rapportführer Karol Frotzsch zwołał na plac apelowy wszystkich więźniów z bloku i wybrał dziesięciu, skazując ich na śmierć głodową. Wśród nich znalazł się także Franciszek Gajowniczek, który osierociłby żonę i dzieci. Wtedy z szeregu wystąpił o. Kolbe i poprosił, aby to jego skazano na śmierć w miejsce Gajowniczka. Na pytanie kim jest, odpowiedział, że jest kapłanem katolickim. Poszedł więc z 9 towarzyszami do bloku 13, zwanego blokiem śmierci. Przyzwyczajony do głodu, przez dwa tygodnie pozostał żywy bez kruszyny chleba i kropli wody. Wreszcie hitlerowcy dobili go zastrzykiem fenolu. Stało się to dnia 14 sierpnia 1941 roku. Była to wigilia uroczystości Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. Ciało o. Maksymiliana zostało spalone w krematorium. Dzięki ofierze o. Maksymiliana Franciszek Gajowniczek zmarł dopiero w 1995 r. w wieku 94 lat. 17 października 1971 r. Paweł VI dokonał osobiście w sposób uroczysty beatyfikacji o. Maksymiliana w obecności wielu dziesiątków tysięcy wiernych z całego świata i ponad 3 tys. pielgrzymów z Polski. Kanonizacji dokonał 10 października 1982 r. Jan Paweł II. Podczas swej II pielgrzymki do Ojczyzny nawiedził Niepokalanów 18 czerwca 1983 r., gdzie odbyły się historyczne uroczystości pokanonizacyjne.
- 
- 
- płyta CD Audio / MP3, audiobook 
- strona w Internecie
